Hệ thống giáo dục của Nhật Bản thường gây nản chí cho trẻ em có gốc gác nước ngoài. Rào cản ngôn ngữ có thể là chướng ngại không thể vượt qua đối với những em muốn học lên trung học phổ thông hoặc đại học. Chính phủ nhận thấy và cam kết giải quyết vấn đề này, nhưng một trường học ở Tokyo đã đi trước một bước.
Neha K.C. nhập học một trường trung học cơ sở ở Nhật Bản, sau khi chuyển từ Nepal tới 5 năm trước để sống cùng người bố làm việc tại một nhà hàng. Em cho biết: “Khi đó em không biết làm sao để giao tiếp với bạn bè và thầy cô. Em tự ti tới mức hầu như không nói chuyện với ai”.
Neha nói rằng em không nhận được hỗ trợ chính thức nào. Em không phải là trường hợp duy nhất như vậy tại các trường trung học cơ sở của Nhật Bản. Theo khảo sát của bộ giáo dục, vào năm 2018 trên cả nước có hơn 51.000 học sinh cần được hỗ trợ về tiếng Nhật.
Khảo sát cũng cho thấy gần 10% trong số đó bỏ học trung học phổ thông. Con số này cao gấp 7 lần so với các học sinh người Nhật.
Các tổ chức phi lợi nhuận (NPO) được coi là thiết yếu
Cuộc sống của Neha được cải thiện khi em bắt đầu theo học các lớp buổi tối tại Trường Trung học Phổ thông Asuka của Thủ đô Tokyo, nơi có chương trình dạy kèm tiếng Nhật. Trải nghiệm này đã khiến em thay đổi và tự tin hướng tới học đại học.
Bộ giáo dục muốn hỗ trợ các hoạt động như vậy. Ngân sách tài khoá 2021 của bộ dành hơn 8 triệu đôla để giúp các học sinh có gốc gác nước ngoài sẵn sàng cho cuộc sống tại Nhật Bản. Con số này tăng gần 20% so với 1 năm trước đó.
Bộ cũng khuyến khích các trường hợp tác với các NPO địa phương để giải quyết những vấn đề mà học sinh người nước ngoài phải đối mặt.
Một lần nữa, trường Asuka đi trước một bước. Trường hợp tác với Katariba, một NPO với mục tiêu thu hẹp cái mà họ gọi là “khoảng cách về cơ hội” giữa các thanh thiếu niên. Katariba giúp Neha chuẩn bị cho kỳ thi tuyển sinh đại học và dạy em kỹ năng để trả lời phỏng vấn, viết luận, điền hồ sơ và xin học bổng.
Vào tháng 12/2021, Neha thi đỗ vào trường đại học mà em mong muốn. Em cho biết muốn học tập chăm chỉ để trở thành một chuyên gia về công nghệ thông tin và giúp những người cần được hỗ trợ.
Các cựu học sinh tri ân
Neha sắp tốt nghiệp trường Asuka, nhưng có thể em sẽ về lại trường một ngày không xa. Trường có chương trình để các cựu học sinh giúp các học sinh đang theo học tại trường lên kế hoạch cho tương lai. Các cuộc thảo luận bao gồm hàng loạt chủ đề, trong đó có trình độ tiếng Nhật cần thiết để thi vào đại học hoặc trường dạy nghề.
Ông Azuma Michiyoshi, cấp phó phụ trách chương trình buổi tối của trường Asuka, có tầm nhìn tổng quát: “Việc giúp học sinh người nước ngoài phát huy tiềm năng là điều rất quan trọng đối với xã hội Nhật Bản. Chúng tôi có trách nhiệm hỗ trợ các em phát triển kỹ năng ngôn ngữ trước khi đi làm”.
